In Oostenrijk noemen ze hem ook wel de ‘biomassa-paus’. Prof. Dr. August Raggam werkte als hoogleraar aan de universiteit van Graz en leidde daar jarenlang het onderzoeksinstituut ‘Alternatief energiegebruik – biomassa’. Hij schreef verschillende boeken over het onderwerp en staat aan de wieg van het bedrijf KWB; fabrikant van biomassaketels. In dit interview leggen we deze 77-jarige idealist en wetenschapper een aantal argumenten tégen biomassa voor.
Er wordt al jarenlang geprotesteerd tegen de grootschalige kap van bomen. Als steeds meer mensen biomassa gebruiken, dan wordt de ontbossing toch alleen maar erger?
“Er bestaat inderdaad een groot geloof dat we te weinig bomen hebben. Dat komt omdat er vaak wordt gedacht aan grote, dikke bomen die gebruikt worden voor de meubel- en bouwindustrie. Maar er is een veel groter energiehoutpotentieel dan mensen denken. Ten eerste bestaat biomassabrandstof vaak uit snoei- en resthout. Dat is er gewoon en wordt anders weggegooid. Ten tweede wordt er hout gebruikt van snel groeiende bomen zoals populieren. Die kunnen elke twee a drie jaar worden gekapt en opnieuw aangeplant. Ten slotte is er nog heel veel mogelijk wanneer landen op een duurzame manier hun bos- en landbouw gaan beheren. Hoewel Nederland in vergelijking met andere landen erg weinig bosoppervlakte heeft en ook bijzonder weinig oppervlakte per inwoner, zou ze zichzelf volledig kunnen voorzien met hernieuwbare energie*.”
Zoals u al zei; Nederland heeft weinig bos. Een deel van de pellets** wordt daarom momenteel uit Canada geïmporteerd. Tijdens dat transport komt ook CO2 vrij. Heeft overstappen op biomassa dan wel zin?
“Tijdens het transport komt er niet zoveel CO2 vrij dat het niet meer de moeite waard is. Pellets bestaan uit samengeperst hout en worden heel effectief vervoerd. Bovendien wordt er ook steeds meer naar alternatieve vormen van brandstof gekeken voor vervoersmiddelen. Nog even en dan varen de schepen ook op biomassa! Daar komt bij dat ik geloof dat Nederland geen import nodig heeft, maar met enige aanpassingen zichzelf kan voorzien.”
Als hout de nieuwe brandstof wordt waarop onze maatschappijen draaien, is dan niet het gevaar dat men overal ter wereld bomen gaat planten waar eigenlijk voedsel verbouwd zou moeten worden? Dan zitten we straks met een tekort aan voedsel voor de wereldbevolking.
“Energie of eten? Dat is een ethische vraag. Onze oplossing is de reactiesnelheid-temperatuurregel uit de biologie. Hoe hoger de temperatuur, hoe sneller de reactie. Omhein alle landbouwvelden met bomen die geschikt zijn voor biomassa. Je gebruikt 25 procent van de oppervlakte voor bomen, 75 procent voor voedsel. Omdat de bomen de wind tegenhouden, stijgt de temperatuur en versnelt de groei van de landbouwgewassen. Daarmee win je de 25 procent terug die je hebt gebruikt voor de bomen.”
Redden we het klimaat met de overstap naar hernieuwbare energie?
“Ja en nee. Er zit 400 miljard ton teveel CO2 in de atmosfeer. Vijftig procent daarvan is een gevolg van ons olie-, kool-, gas- en atoomenergieverbruik. Wat veel mensen niet weten is dat de andere vijftig procent uit de humuslaag van onze bodem komt. Door de manier waarop we met z’n allen landbouw hebben bedreven, onder andere met chemische middelen, hebben we grote delen van die laag vernietigd. Planten hebben de humuslaag hard nodig omdat ze hier water en voedingstoffen uit halen. Wij hebben op onze beurt gezonde en snel groeiende planten en bomen nodig omdat ze zowel CO2 opnemen als voorzien in voedsel voor de wereldbevolking én voorzien in biomassa. Daarom is het herstel van de humuslaag minstens zo belangrijk als overstappen op hernieuwbare energie. Het zijn twee dingen die hand in hand moeten gaan.”
Hoe lossen we het humuslaag-probleem op dan?
“Met houtskool. We moeten het teveel aan CO2 in de atmosfeer terug in de bodem brengen. Houtskool is een hotel voor bacteriën en is goed voor het leven in de bodem. Zo laten we planten snel en onder de beste omstandigheden groeien. We hebben manieren gevonden om houtskool goedkoop aan boeren te leveren. De overheid zou daar bovenop boeren moeten subsidiëren en wint daar zelf bij omdat er minder energie geïmporteerd hoeft te worden vanuit het buitenland (omdat er dan meer biomassa groeit om een land te voorzien van eigen hernieuwbare energie. Red.).”
Wat heeft KWB met houtskool en de humuslaag te maken?
“Ha, heel weinig. Dat onderzoek ik in mijn vrije tijd. Overlevingsstrategieën zijn mijn hobby. Ik ben nog steeds dom genoeg om de wereld te willen redden voordat ik zelf humus wordt.”
Hoe lang denkt u dat het duurt voordat iedereen duurzame energie gebruikt en wat is er voor nodig om dit te bereiken?
“We leven nu nog in het toekomstloze fossiele tijdperk, maar zo kunnen we niet nog erg lang doorgaan zonder dat de gevolgen ons beginnen te raken. Waarschijnlijk komt de beste hulp van natuurrampen die exploderende kosten met zich meebrengen. Schade door stormen, overstromingen en extreme droogte. Ik hoop dat we voor die tijd al wakker worden en alles doen wat nodig is om verdere ellende te voorkomen. Ik vrees alleen dat ik 100 procent hernieuwbare energie niet meer zal meemaken.”
*Benieuwd naar de berekeningen en oplossingen van Prof. Dr. Raggam voor Nederland? Neem contact met ons op via info@atechpro.nl.
**pellets zijn een vorm van houtige biomassa.
Vragen of wilt u gebruik maken van onze diensten? Neem contact met ons op middels de onderstaande gegevens.